Włókna naturalne stanowią obecnie ok. 48% ogółu produkowanych w świecie włókien, z czego 80% przypada na bawełnę, natomiast pozostałe 20% to włókna wełny, juty, konopi, lnu, jedwabiu, ramii oraz sizalu.
W naszych warunkach klimatycznych udają się dwie rośliny włókniste: len i konopie. Obydwie dostarczają włókien łodygowych, zwanych też włóknami łykowymi, tj. włókien rozmieszczonych w postaci wiązek w łodydze w warstwie łykowej. Zawierają substancje chemiczne tj. celuloza, tłuszcze, woski, popiół, pektyny i inne hemicelulozy, lignina i woda. Uzyskiwane są poprzez frakcję, łamanie i czesanie. Są znakomite ze względu na ich sprężystość, wytrzymałość i elastyczność. Len dostarcza włókien delikatnych, mocnych, nadających się do produkcji cienkich płócien, tkanin ozdobnych, nici, a włókna gorsze jakościowo przerabia się na tkaniny workowe, żaglowe, sznury, sznurki, materiał uszczelniający itp. Konopie mają włókno nieco mniej wartościowe i grube. Nadaje się ono m.in. na powrozy i wyroby powroźnicze, sieci, grube płótna, worki, materiały izolacyjne itp.
Zastosowania włókien naturalnych z konopi przemysłowych
Konopia siewna (Cannabis sativa L.) zawiera śladowe ilości THC, dzięki czemu jej uprawa jest dozwolona w większości państw na świecie - również w Polsce. Oprócz wielu zastosowań w przemyśle, takich jak: budownictwo (cegły, ocieplenia), papiernictwo, produkty spożywcze (olej konopny), ściółka dla zwierząt czy lekarstwa, jest również używana w przemyśle włókienniczym. Z surowej słomy konopnej w wyniku mechanicznego przerobu (dekortykacji) uzyskuje się włókno zieleńcowe użytkowane jako surowiec papierniczy, wypełniacz do kabli, do wyrobów tapicerskich, mat i jako materiał izolacyjny. Paździerze są wykorzystywane do wyrobu płyt budowlanych, jako podłoże w uprawach szklarniowych i jako ściółka. Konopie w rolnictwie mają znaczenie chwastobójcze i odstraszające szkodniki (stonka ziemniaczana, bielinek kapustnik i in.). Liście konopi mogą być z powodzeniem wykorzystywane do celów pastewnych, a nasiona stosowane są jako karma dla ptaków.
Konopie oprócz zastosowań włókienniczych i spożywczych analogicznych do lnu, znalazły szerokie zastosowanie w przemyśle chemicznym i kosmetycznym, przy wyrobie farb i lakierów, biodegradowalnych tworzyw sztucznych, rekultywacji terenów skażonych. Mieszanka oleju z konopi i 15% metanolu to zamiennik dla oleju napędowego w silnikach diesla (jego spalanie produkuje o 70% mniej sadzy niż w przypadku oleju z ropy naftowej).
Unia Europejska wyznaczyła cele dotyczące oszczędzania energii i ochrony klimatu, które mają zostać zrealizowane do 2020 r. Należy do nich zmniejszenie poziomu emisji gazów cieplarnianych w UE o co najmniej 20 % w stosunku do lat 90-tych ubiegłego wieku. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez zwiększenie ilości zużywanej energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych do 20 % oraz zmniejszenie zużycia energii o 20 % w stosunku do zakładanych poziomów.
Uprawa konopi nie wymaga dodatkowego nawodnienia, ani żadnych środków chemicznych. Dzięki silnemu systemowi korzeniowemu rośliny te są w stanie pobierać wszystkie składniki mineralne - nawet z mało urodzajnej gleby - jednocześnie wiążąc ją i korzystnie wpływając na jej żyzność. Konopie wykorzystują energię słoneczną efektywniej niż wiele innych roślin. W ciągu zaledwie 100 dni, roślina ta rośnie na wysokość nawet do 4 metrów. W jednej tonie biomasy konopi zmagazynowane zostaje ok. 500 kg węgla (C). Do tego, do atmosfery trafia ok. 2 tony mniej CO2.
Rośliny włókniste, ze względu na swoje właściwości, znajdują zastosowanie niemalże we wszystkich dziedzinach życia, dlatego należy dążyć do odnowienia i rozszerzenia ich upraw w Polsce w celu dostarczenia większej ilości ekologicznego surowca dla różnych gałęzi przemysłu. Poza tym, ożywienie uprawy tych roślin jest bardzo ważne, ponieważ może przyczynić się do wypracowania równowagi w rolnictwie i obniżenia deficytu celulozy w XXI wieku.
Uregulowania prawne w Polsce
Rozdział 6, artykuły od 45 do 52 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, z późn. zm.
Zastosowania włókien naturalnych z konopi przemysłowych
Konopia siewna (Cannabis sativa L.) zawiera śladowe ilości THC, dzięki czemu jej uprawa jest dozwolona w większości państw na świecie - również w Polsce. Oprócz wielu zastosowań w przemyśle, takich jak: budownictwo (cegły, ocieplenia), papiernictwo, produkty spożywcze (olej konopny), ściółka dla zwierząt czy lekarstwa, jest również używana w przemyśle włókienniczym. Z surowej słomy konopnej w wyniku mechanicznego przerobu (dekortykacji) uzyskuje się włókno zieleńcowe użytkowane jako surowiec papierniczy, wypełniacz do kabli, do wyrobów tapicerskich, mat i jako materiał izolacyjny. Paździerze są wykorzystywane do wyrobu płyt budowlanych, jako podłoże w uprawach szklarniowych i jako ściółka. Konopie w rolnictwie mają znaczenie chwastobójcze i odstraszające szkodniki (stonka ziemniaczana, bielinek kapustnik i in.). Liście konopi mogą być z powodzeniem wykorzystywane do celów pastewnych, a nasiona stosowane są jako karma dla ptaków.
Konopie oprócz zastosowań włókienniczych i spożywczych analogicznych do lnu, znalazły szerokie zastosowanie w przemyśle chemicznym i kosmetycznym, przy wyrobie farb i lakierów, biodegradowalnych tworzyw sztucznych, rekultywacji terenów skażonych. Mieszanka oleju z konopi i 15% metanolu to zamiennik dla oleju napędowego w silnikach diesla (jego spalanie produkuje o 70% mniej sadzy niż w przypadku oleju z ropy naftowej).
Unia Europejska wyznaczyła cele dotyczące oszczędzania energii i ochrony klimatu, które mają zostać zrealizowane do 2020 r. Należy do nich zmniejszenie poziomu emisji gazów cieplarnianych w UE o co najmniej 20 % w stosunku do lat 90-tych ubiegłego wieku. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez zwiększenie ilości zużywanej energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych do 20 % oraz zmniejszenie zużycia energii o 20 % w stosunku do zakładanych poziomów.
Uprawa konopi nie wymaga dodatkowego nawodnienia, ani żadnych środków chemicznych. Dzięki silnemu systemowi korzeniowemu rośliny te są w stanie pobierać wszystkie składniki mineralne - nawet z mało urodzajnej gleby - jednocześnie wiążąc ją i korzystnie wpływając na jej żyzność. Konopie wykorzystują energię słoneczną efektywniej niż wiele innych roślin. W ciągu zaledwie 100 dni, roślina ta rośnie na wysokość nawet do 4 metrów. W jednej tonie biomasy konopi zmagazynowane zostaje ok. 500 kg węgla (C). Do tego, do atmosfery trafia ok. 2 tony mniej CO2.
Rośliny włókniste, ze względu na swoje właściwości, znajdują zastosowanie niemalże we wszystkich dziedzinach życia, dlatego należy dążyć do odnowienia i rozszerzenia ich upraw w Polsce w celu dostarczenia większej ilości ekologicznego surowca dla różnych gałęzi przemysłu. Poza tym, ożywienie uprawy tych roślin jest bardzo ważne, ponieważ może przyczynić się do wypracowania równowagi w rolnictwie i obniżenia deficytu celulozy w XXI wieku.
Uregulowania prawne w Polsce
Rozdział 6, artykuły od 45 do 52 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, z późn. zm.
bardzo fajny wpis, dobrze sie czyta jest interesujacy
OdpowiedzUsuńSuper blog
OdpowiedzUsuńardzo ciekawe zestawienie zastosowań włókien naturalnych, szczególnie konopi i lnu! Nie zdawałem sobie sprawy, że konopie są tak wszechstronne – od materiałów budowlanych po ściółkę i papier. Super, że te rośliny mają takie ekologiczne i praktyczne zastosowania.
OdpowiedzUsuńBardzo ciekawy temat! Rośliny włókniste to przyszłość wielu branż, więc świetnie, że zwracasz uwagę na ich nowe zastosowania. Może to zainspirować więcej osób do korzystania z takich rozwiązań.
OdpowiedzUsuń