Jak usprawnić metabolizm żwacza, by sprostać wysokim potrzebom żywieniowym?

Wzrost wydajności mlecznej spowodowany wysoką genetyką krów rasy hf oraz związana z tym zmiana żywienia, polegająca na stosowaniu dawek o wysokiej koncentracji składników pokarmowych, zbilansowanych pod względem zawartości białka i energii, decydują o wydajności mlecznej. Zmiany systemu utrzymania krów z letniego pastwiskowego na alkierzowy, żywienie do woli, wprowadzenie do dawki dużej ilości pasz treściwych do 40 %, to wszystko może stwarzać problemy w prawidłowym funkcjonowaniu procesów fermentacyjnych i trawiennych w żwaczu.
Rola żwacza w organizmie i procesy fizjologiczne w nim zachodzące.
Funkcję żwacza możemy obrazowo porównać do najważniejszego miejsca w zakładzie, w którym następuje pierwsza i zarazem główna ‘obróbka’ dostarczonego materiału. Jest to miejsce przemian składników pokarmowych w trakcie procesów ich fermentacji i trawienia. Prawidłowość i ciągłość przemian zachodzących w żwaczu to podstawa zdrowotności krów i ich wysokiej wydajności. Przemianom w żwaczu ulega ok.60% pobranej masy organicznej. Rozkładowi ulega ok. 90% cukrów rozpuszczalnych oraz skrobi, 50-60% celulozy. Tą złożoną ‘pracę’ rozkładu, fermentacji wykonują biliony bakterii i pierwotniaków znajdujących się w żwaczu. Od ich ilości, żywotności oraz rodzaju zależy prawidłowy przebieg tych procesów. Dzięki procesom mikrobiologicznym 60-70% białka ulega rozkładowi w żwaczu i jest wykorzystane do syntezy białka mikrobiologicznego, dostępnego w jelicie cienkim- jest to bardzo wartościowe białko bogate w aminokwasy.

Namnażanie i rozwój mikroorganizmów w żwaczu odbywa się w warunkach beztlenowych, przy pH 6.2-6.8 najbardziej optymalnym.
Do głównych przyczyn zaburzeń procesów fermentacyjnych w żwaczu należy zaliczyć nagłe zmiany składu dawki, nadmiar łatwo fermentujących węglowodanów, nadmierne rozdrobnienie pasz, nadmiar związków azotowych niebiałkowych w stosunku do podaży energii, niedobór mikroelementów Co, Cu, Zn, Fe. Są to główne przyczyny zaburzeń namnażania i wzrostu populacji drobnoustrojów w żwaczu.

Znajomość tych złożonych procesów oraz składu i roli poszczególnych populacji drobnoustrojów, pozwala na sterowanie tymi przemianami poprzez wpływanie na rozwój bakterii korzystnych w ekosystemie żwacza. Obecnie w celu stabilizacji tych procesów w żywieniu stosowane są dodatki biologicznie czynne, do których zaliczamy żywe kultury drożdży, metabolity drożdży, produkowane na bazie szczepu Saccharomyces Cerevisiae .
Najważniejsze korzyści wynikające ze stosowania drożdży
- Poprawa strawności pobranej paszy w żwaczu
Co następuje poprzez rozwój bakterii celuloitycznych rozkładających włókno z pasz objętościowych, których udział w dawce paszowej aktualnie wzrasta ze względu na dosyć wysokie ceny zbóż, i mieszanek paszowych.
- Wzrost pobrania suchej masy
Co jest szczególnie ważne w pierwszych trzech miesiącach po porodzie.
- Wzrost syntezy białka mikrobiologicznego w żwaczu
Czyli wzrost całej populacji drobnoustrojów, które stanowią do 40% białka trawionego w jelicie.
- Stabilizacja pH żwacza
Poprzez rozwój bakterii wykorzystujących kwas mlekowy, czyli redukujących jego ilość w żwaczu.

Powyższe czynniki tj. wzrost strawności paszy szczególnie objętościowych zawierających dużo włókna oraz wzrost syntezy białka mikrobiologicznego w żwaczu powodują w następstwie ograniczenie ujemnego bilansu energetycznego po porodzie, większą zdrowotność, wydajność mleczną i w konsekwencji wzrost parametrów rozrodu.

Jednym z produktów oferowanych na rynku jest VITA RUMEN, dodatek paszowy, którego składnikami są metabolity drożdży Saccharomyces cerevisiae, Kluyveromyces fragillis, dodatkowo wzbogacony w metabolity Aspergillus oryzae. Metabolity w nim zawarte są pożywką dla mikroflory żwacza. Powodują rozwój bakterii redukujących kwas mlekowy przyczyniając się do stabilizacji pH w żwaczu i rozwoju populacji bakterii celuloitycznych, które powodują intensywniejszy rozkład białka i produkcji LKT będących źródłem energii.VITA RUMEN poprzez stabilizację pH środowiska żwacza oraz intensyfikację rozwoju flory przedżołądków wpływa na zwiększenie pobrania suchej masy, dzięki czemu można uniknąć problemów okresu okołoporodowego oraz poprawić wykorzystanie pasz objętościowych.

Poza metabolitami drożdży Vita Rumen zawiera także naturalny krzemian magnezu – Sepiolit wiążący czynniki toksyczne w świetle jelit.

Vita Rumen podajemy w ilości 20-30 gr. dziennie na sztukę.
Oczywiście trzeba pamiętać, że omawiane pozytywne efekty nie można uzyskać w ciągu kilku dni stosowania drożdży. Drożdże należy podawać w okresie przejściowym tj. od trzech tygodni przed wycieleniem i minimum przez pierwszy okres laktacji tj. 4-5 miesięcy. Jednakże najbardziej efektywne jest podawanie preparatu przez cały okres laktacji. Sprawdzono w trakcie licznych doświadczeń, że dodawanie żywych kultur drożdży lub ich metabolitów- gotowych produktów kontrolowanej fermentacji przez cały okres laktacji powoduje poprawę ogólnego stanu zdrowotnego krów, zmniejsza ilość komórek somatycznych w mleku, zwiększa wydajność mleczną i wydłuża okres użytkowania krów.
Wykorzystanie tych dodatków wydaje się niezwykle istotne, zwłaszcza od czasu wprowadzenia zakazu stosowania antybiotyków w paszach, tj. od 1 stycznia 2006 roku.


Źródło: JFARM